Jedna od nutritivno najvrednijih riba koje su dostupne na tržištu je skuša, a često se zanemaruje njena zdravstvena vrijednost u korist ukusa. Iako je mnogima poznata po karakterističnom, punom ukusu, rijetko se govori o tome koliko blagotvorno djeluje na tijelo. Ova riba sadrži visok udio masti i nezasićenih masnih kiselina, zbog čega je korisna za funkcionisanje mozga, zdravlje kože, elastičnost i snagu kose, ali i za brojne druge procese u organizmu.
-
Visok sadržaj masti i lako svarljivih proteina
Skuša je posebno bogata mastima, a količina masti može varirati u zavisnosti od toga gdje i kada je ulovljena. Ribe koje su ulovljene zimi, u hladnijim vodama, sadrže više masnoće, što ih čini još vrednijim izvorom energije i korisnih nutrijenata. U prosjeku, skuša sadrži oko 13 grama masti po obroku, što je klasifikuje kao masnu ribu. Osim toga, sadrži i oko 18 grama lako svarljivih bjelančevina, koje tijelo apsorbuje daleko efikasnije nego, recimo, bjelančevine iz crvenog mesa poput govedine. To je važna činjenica, posebno za ljude koji žele povećati unos proteina, a istovremeno olakšati probavu.
-
Nezasićene masne kiseline i zaštita ćelija
Ono što skušu izdvaja jeste visok sadržaj nezasićenih masnih kiselina, naročito omega-3 masnih kiselina. Te kiseline su poznate po tome što djeluju kao prirodni antioksidansi. Njihova osnovna uloga je neutralizacija slobodnih radikala – molekula koje oštećuju ćelijske membrane, mijenjaju genetski materijal i remete normalan rad ćelija. Kada dođe do takvih oštećenja, povećava se rizik od brojnih oboljenja, uključujući i najteže hronične bolesti poput kardiovaskularnih problema i tumora. Zbog toga je važno da ishrana bude bogata namirnicama koje sadrže ove masne kiseline, a skuša je jedna od rijetkih riba koja ih nudi u velikim količinama.
-
Važna uloga u razvoju djece i zdravlju trudnica
Ne čudi što se djeci preporučuje riblje ulje još od malih nogu. To ulje, koje se često dobija upravo iz riba poput skuše, sadrži koncentrisane doze nezasićenih masnih kiselina koje podržavaju rast i razvoj, posebno razvoj mozga i nervnog sistema. Trudnicama i dojiljama se takođe preporučuje da konzumiraju skušu, jer njen hemijski sastav pozitivno utiče na razvoj ploda, kao i na zdravlje majke. Kod adolescenata, period intenzivnog fizičkog i mentalnog razvoja zahtijeva ravnotežu između unosa nutrijenata i aktivnosti organizma, pa je prisustvo skuše u redovnoj ishrani jedan od načina da se osigura stabilan razvoj bez nutritivnih disbalansa.
-
Minerali koji igraju ključnu ulogu
Pored masti i proteina, skuša je bogata i važnim mineralima. Sadrži kalijum, fosfor, fluor, sumpor, cink, hlor i natrijum – sve mikroelemente od velikog značaja za brojne funkcije u tijelu. Ovi minerali učestvuju u raznim procesima, od regulacije elektrolitskog balansa do učestvovanja u enzimskoj aktivnosti i sintezi važnih jedinjenja. Kalijum, na primjer, utiče na zdravlje srca i krvnih sudova, dok je fosfor ključan za razvoj kostiju i zuba. Cink pomaže imunom sistemu, a sumpor ima važnu ulogu u obnavljanju tkiva.
-
Vitamini B kompleksa i njihova uloga
Vitaminski sastav skuše je takođe impresivan. Posebno se izdvaja sadržaj vitamina B12, koji ima ključnu ulogu u formiranju crvenih krvnih zrnaca i pravilnom radu nervnog sistema. Vitamin PP, poznat i kao niacin, pomaže u metabolizmu masti i ugljenih hidrata, kao i u proizvodnji energije. Skoro cijeli spektar B vitamina prisutan je u skuši, uključujući B6 i B2, koji dodatno podržavaju nervni sistem i opštu vitalnost. Redovna konzumacija skuše doprinosi regulaciji šećera u krvi, boljem varenju i većoj otpornosti na stres.
-
Podrška metabolizmu i izgradnji skeleta
Fosfor u skuši učestvuje u izgradnji enzima – bioloških katalizatora koji ubrzavaju hemijske reakcije u tijelu. Ti enzimi su ključni za brojne metaboličke procese. Bez njihove funkcije, ćelije ne bi mogle normalno obavljati svoje zadatke. Fosforne kiseline, koje skuša takođe sadrži, osnovna su komponenta ljudskog skeleta, pa konzumacija ove ribe posebno koristi djeci u razvoju i odraslima koji se bore sa slabljenjem kostiju i mišićno-koštanim problemima.
