Često se preporučuje konzumiranje prirodnih zaslađivača kao zdravija alternativa rafinisanim šećerima, ali nova studija naučnika sa Univerziteta u Torontu ide korak dalje. Naime, pokazalo se da svakodnevno unošenje male količine meda – tačnije, oko dve pune kašičice dnevno – može pozitivno uticati na nivo šećera u krvi i holesterol. Ovi nalazi bacaju novo svetlo na vrednosti meda, naročito sirovog, u svakodnevnoj ishrani.
-
Obimno istraživanje sa snažnim rezultatima
Studija objavljena u časopisu Nutrition Reviews obuhvatila je analizu 18 kontrolisanih kliničkih ispitivanja, u kojima je učestvovalo više od 1.100 ispitanika. Ispitivanja su sprovedena sa ciljem da se proceni kako med utiče na metaboličke faktore rizika za bolesti srca i krvnih sudova – pre svega na nivo glukoze u krvi, holesterola, triglicerida i drugih ključnih parametara.
Naučnici su sistematski pratili promene kod učesnika tokom upotrebe različitih vrsta meda, uključujući sirovi, prerađeni, kao i razne vrste poput meda od djeteline, bagrema i livadskog cveća. Rezultati su pokazali da su koristi bile najizraženije kod onih koji su konzumirali sirovi med.
-
Sirovi med – prirodan izvor antioksidanata
Jedna od ključnih prednosti sirovog meda je to što nije prošao procese termičke obrade i filtracije, koji često uništavaju korisne sastojke. Sirovi med sadrži prirodne enzime, polifenole, flavonoide i druge antioksidante koji štite ćelije od oksidativnog stresa, jednog od glavnih uzroka hroničnih bolesti.
Dijetetičarka Ketrin Hervasio, koja se osvrnula na pomenuto istraživanje, ističe da sirovi med zadržava znatno veće količine hranljivih materija u poređenju sa industrijski obrađenim medom. Ona navodi da je dovoljno konzumirati jednu do dve kašike dnevno kako bi se iskoristile njegove blagotvorne osobine. Bitno je, međutim, naglasiti da se ove koristi odnose isključivo na umerenu i redovnu upotrebu, a ne na prekomerni unos.
-
Uticaj na šećer u krvi i holesterol
Iako med sadrži prirodne šećere, pre svega fruktozu i glukozu, njegova metabolička svojstva se razlikuju od onih koje ima beli šećer. Istraživanje je pokazalo da umerena konzumacija sirovog meda ne izaziva nagle skokove glukoze u krvi, već može doprineti boljoj regulaciji šećera kod osoba sa rizikom od insulinske rezistencije.
Pored toga, značajan je i efekat meda na nivoe lipida u krvi. Kod učesnika koji su svakodnevno konzumirali med, primećeno je smanjenje ukupnog holesterola i LDL (“lošeg”) holesterola, uz blago povećanje HDL (“dobrog”) holesterola. Ovo sugeriše da med može imati ulogu u prevenciji kardiovaskularnih bolesti, naročito kada se koristi kao zamena za rafinisane šećere i nezdrave grickalice.
-
Praktična primena u svakodnevnoj ishrani
Uvođenje meda u svakodnevnu ishranu ne mora biti komplikovano. Može se dodati u čaj, jogurt, ovsenu kašu, ili koristiti kao prirodni zaslađivač u smutijima i domaćim dezertima. Bitno je obratiti pažnju na kvalitet – prilikom kupovine, treba birati med koji je označen kao “sirov” ili “nepasterizovan”, jer takav med sadrži najviše hranljivih materija.
Osobe koje imaju dijabetes ili metabolički sindrom trebalo bi da se posavetuju sa lekarom pre nego što uvedu med u ishranu, ali studija sugeriše da kod većine ljudi, umeren unos sirovog meda može biti koristan, a ne štetan.
-
Važnost izbora vrste meda
Nisu sve vrste meda iste. Med od različitih biljaka ima različit hemijski sastav i nutritivne vrednosti. Na primer, bagremov med ima niži glikemijski indeks u poređenju sa medom od suncokreta ili livadskog meda. To znači da izaziva manji porast šećera u krvi i može biti pogodniji za osobe koje paze na glikemijsku ravnotežu.
Takođe, tamnije vrste meda, kao što su heljdin ili kestenov med, često sadrže više antioksidanata u poređenju sa svetlijim vrstama. Ipak, bez obzira na vrstu, važno je obratiti pažnju na poreklo i način prerade.
-
Med nije lek – ali može biti deo zdravih navika
Dok med nije lek u klasičnom smislu, on svakako može imati značajnu ulogu u prevenciji i održavanju zdravlja kada se koristi mudro i kao deo uravnotežene ishrane. Nova naučna otkrića podržavaju upotrebu sirovog meda kao funkcionalne namirnice koja može pomoći u regulaciji važnih metaboličkih pokazatelja poput šećera i holesterola.
