Slovenija, mala zemlja u srcu Evrope, skriva veliki prirodni potencijal – čak 60 posto njene teritorije prekriveno je šumom. Ova činjenica sama po sebi ukazuje na visok nivo očuvane prirode, ali Slovenija ide mnogo dalje od pukog očuvanja pejzaža. Ova država je poznata kao evropski lider kada je riječ o ekologiji, održivosti i brizi za životnu sredinu. Njeni rezultati u ovoj oblasti nisu prošli nezapaženo – nagrade i priznanja dolaze sa svih strana, uključujući i međunarodne institucije.
-
Priznanje koje potvrđuje posvećenost
Godine 2017, Ujedinjene nacije su proglasile Međunarodnu godinu održivog razvoja turizma, čime su htjele da istaknu zemlje koje ozbiljno pristupaju balansiranju turizma i zaštite prirode. U okviru ovog globalnog pokreta, sprovedeno je istraživanje kojim su analizirane brojne zemlje na osnovu različitih indikatora održivosti. Među svim analiziranim državama, Slovenija je zauzela prvo mjesto.
Njeni rezultati su bili impresivni – ispunila je 96 od mogućih 100 indikatora održivosti. To je najbolji rezultat koji je neka zemlja postigla, dok se većina drugih zemalja koje su ušle u uži izbor kretala oko 80 ispunjenih indikatora. Ovi indikatori obuhvataju različite aspekte održivog razvoja – od brige za klimu, očuvanja biodiverziteta, pa sve do poštovanja lokalne kulture i promocije autentičnosti destinacija.
-
Ljubljana – zeleni ponos regiona
Oni koji prate razvoj urbanih sredina u Evropi vjerovatno se nisu iznenadili ovim vijestima. Slovenačka prestonica, Ljubljana, već je ranije pokazala šta znači istinski zeleni grad. Godine 2016. dobila je zvaničnu titulu najzelenijeg grada Evrope, što je priznanje koje dodeljuje Evropska komisija. Ovo priznanje se ne daje olako – gradovi koji ga osvoje moraju da ispune stroge kriterijume vezane za održivi transport, kvalitet vazduha, vodenih resursa, zelene površine, upravljanje otpadom i još mnogo toga.
Ljubljana je, zahvaljujući viziji lokalnih vlasti i jasnoj strategiji, postala model urbanog razvoja u skladu sa prirodom. Grad je skoro potpuno zatvoren za automobile u centralnoj zoni, promoviše biciklizam i javni prevoz, i ulaže u obnovljive izvore energije. Posebna pažnja posvećena je očuvanju parkova i zelenih površina, koji se prostiru kroz čitav grad i čine ga pravom oazom mira.
-
Sistem reciklaže kao temelj ekologije
Jedan od ključnih faktora koji su doprinijeli uspjehu Slovenije na međunarodnom planu je njen napredan sistem upravljanja otpadom. U zemlji je uveden strogo regulisan sistem ranog razdvajanja otpada. Već u domaćinstvima građani su obavezni da otpad odvajaju na tri osnovne kategorije: plastika, papir i bio-otpad. Ova praksa nije samo preporuka – propisana je zakonima i aktivno se kontroliše.
Zahvaljujući ovakvom pristupu, Slovenija uspijeva da reciklira trećinu svog ukupnog godišnjeg otpada, što je izuzetno visok procenat u evropskom kontekstu. Ovakva praksa ne samo da smanjuje pritisak na deponije i zagađenje životne sredine, već i omogućava uštedu resursa kroz ponovno korišćenje materijala. Pored toga, edukacija građana igra ključnu ulogu – od najmlađih u školama do starijih generacija, svi su uključeni u proces očuvanja prirode kroz pravilno odlaganje i selekciju otpada.
-
Ekološki zakoni koji funkcionišu
Slovenija se ističe i po tome što ekologiju nije ostavila na nivou parola i kampanja – njeni zakoni su konkretni, primjenjuju se i imaju stvaran efekat. Pored regulative o otpadu, donijeti su i brojni zakoni koji regulišu upotrebu pesticida, zaštitu prirodnih staništa, održivu poljoprivredu i razvoj ekoturizma. Posebna pažnja posvećena je očuvanju vodenih resursa – rijeke, jezera i izvori podliježu strogim pravilima zaštite, čime se osigurava kvalitet pitke vode u cijeloj zemlji.
Takođe, država podržava razvoj ekološki prihvatljivih tehnologija kroz subvencije i poreske olakšice za preduzeća koja ulažu u održiva rešenja. Sve ove mjere zajedno čine robustan sistem koji Sloveniju izdvaja kao primjer kako se može živjeti u skladu sa prirodom, bez odricanja od razvoja i savremenog načina života.
